Mr. Foster

Gisterenavond, 18 december 2011, zond Canvas een documentaire uit: "How much does your building weigh, Mr. Foster?" Het was een documentaire van Norberto López Amado en Carlos Carcas over de Britse architect Norman Foster (°1935). Men blikte terug op de carrière van Foster die een van de meest vooraanstaande en invloedrijke hedendaagse architecten is. Er was te zien hoe de architect zijn visionaire ideeën vindt in zijn streven om de kwaliteit van het leven van de mens te verbeteren. Hij ontwierp vooruitstrevende projecten, zoals het viaduct van Millau in Frankrijk, de koepel van de Reichstag in Berlijn, de Hearst Building in New York en de luchthaven van Beijing. Norman Foster probeert tevens oplossingen te vinden voor de toenemende verstedelijking overal ter wereld. Zo is er nu een project gaande waarbij een volledig nieuwe, groene stad wordt opgebouwd in de woestijn. 

Enkele opvallende herkenningspunten in verband met het Genk-ontwerp:

• steeds een open, alerte en wakkere geest behouden
• samenwerking bij uitwerking van een idee, project
• lijfelijke aanwezigheid: eigen menselijke zintuigen gebruiken, er zelf zijn, om inspiratie voor het ontwerp op te doen
• ideeën staan niet vast, ze groeien mee met de wil van de klant, hoe meer er wordt besproken, hoe meer er kan uitgewerkt worden in het ontwerp
• relatie hobby's - werk: Foster zegt duidelijk hoe hij via zijn hobby's (skimarathon, fietsen,...) op zo een manier tot rust komt, dat hij op nieuwe ideeën komt en oplossingen kan bedenken voor problemen die hem bezighouden. Bovendien vergen sommige hobby's een groot doorzettingsvermogen van hem, wat hem sterkt in zijn projecten.
• relatie gemeenschap - project: steeds nadenken over de invloed van de architectuur op het leven van de mens en de mens in groep
• relatie kunst - project: sommige ontwerpen nemen zodanige proporties aan, belichamen zulke visionaire ideeën en fungeren vaak als symbool, dat het als kunst aandoet. Er is nagedacht over elk detail, niets is zomaar gemaakt. De ontwerpen "spreken".

Cosmopolitan Chicken Project

Dit weekend was ik te gast op een kasteeltje in Piringen, voor de voorstelling van het nieuw vormgegeven muziekfestival "Basilica Festival van Vlaanderen", thans "BClassic". Hoewel het concert bijzonder mooi was en de boodschap erachter ook, namelijk zoveel mogelijk mensen proberen te bereiken en bijeen te brengen met en door klassieke muziek, was het vooral de peter van dit nieuwe festival die mij met zijn project de oren deed spitsen. Ik heb het over Koen Vanmechelen die als geronommeerd kunstenaar een bijzondere boodschap bracht door middel van een presentatie en een aantal kunstwerken in het kasteel.

Met zijn Cosmopolitan Chicken Project zet hij thema's als bioculturele diversiteit en identiteit voorop en wil hij door het kruisen van kippen een echte kosmopolitische kip bekomen, als symbool voor globale diversiteit. 

Tijdens zijn presentatie, waarin hij de werking van zijn volledig project uitlegde, kwamen er enkele zaken aan bod, die enorm verband houden met Genk.

Zo is het kruisen van de kippenrassen het uitgangspunt: hij wil net niet bij het eigene van een bepaalde soort blijven. Hij zei ook verscheidene keren dat het het kruisen is dat net verrassende resultaten oplevert!

In Genk wil ik komen tot het kruisen van mensen met verschillende culturele en etnische achtergronden. (het grensoverstijgend buitenkomen)

Met zijn project positioneert hij kunst in het midden van de samenleving, tussen de mensen (zelfs over de hele wereld, zijn project breidt zich steeds verder uit) en altijd verbonden. Dit laatste benadrukte hij verscheidene malen: plaatsen in de wereld verbinden, wetenschap en 'gewoon' leven verbinden, verleden - heden - toekomst verbinden, mensen verbinden.

Het is precies dit, maar dan op een andere manier (niet via kippen), dat ik ook wil teweegbrengen in Genk. Een ontwerp dat als het ware temidden de Genkenaars kan fungeren als een creatief, pedagogisch verbindingsmiddel.

Vanmechelen gebruikt verschillende soorten media om zijn kernidee te vertalen naar zoveel mogelijk mensen. Hij maakt schilderijen, tekeningen, foto's, video's, beeldhouwwerken en verzorgt op zeer diverse plaatsen tentoonstellingen. Er is een magazine "The Accident" en een website, kortom er wordt werk gemaakt van het verspreiden van de boodschap.

Dit onderdeel is een tak van mijn ontwerp dat ik zelf nog veel meer moet onderzoeken. Het wordt een belangrijk deel omdat het handelt over hoe Genkenaars te bereiken, maar het is nu nog vaag net omdat het ontwerp zelf nog niet concreet genoeg is. Het is wel zo dat ik ervan overtuigd ben dat kunstmedia een universele kracht bezitten om tot mensen te spreken en mensen zelf aan te zetten om 'buiten' te komen op verschillende manieren (op ideeën komen, aanzetten tot zelf handelen, horizon verruimen,...). Deze kracht wil ik verwerken in mijn ontwerp.

Het vertalen van mijn verbindingsidee naar mijn ontwerp en het concrete van Genk is op dit moment datgene waar ik het meest mee bezig ben. Het zal ook een belangrijke stempel drukken in het bereiken van de mensen van Genk. 

Tot slot is het voor mij het verrassend aspect in dit Cosmopolitan Chicken Project (de soms bizarre foto's, de kunstwerken die vragen oproepen,...) dat me aanzet om te blijven luisteren naar wat Vanmechelen te vertellen heeft. Ik vind dit een belangrijk gegeven. Het is de bedoeling om in Genk mensen te blijven verbinden. Ik wil niet dat mijn ontwerp slechts een eenmalig buitenkomend effect zou hebben.

Reflectie over mijn verbinding - idee.

Verbinden. Dat is mijn vertrekpunt. 

Beginnen met verbinden van punten op de kaart van Genk om deze verbinding dan uitvoerig te beschrijven. Waarom en hoe zijn deze punten verbonden zoals ze zijn verbonden? Neem nu onze kaart met de bushokken van Genk. Is er een bepaalde volgorde of ordening als je van het ene bushok naar het andere gaat? En welke is die volgorde dan? Waaraan doet deze verbinding denken?

Daarna de verkregen figuur, die vertrokken is vanuit pure feitelijke Genkgegevens, "vertalen" naar een andere figuur: ik wil een bepaalde verbinding teweegbrengen. Welke verbinding wil ik zien, zichtbaar maken? Wat is de verhouding van de feitelijke verbinding met de gewilde verbinding? Waarom deze vertaling en niet een andere? Welke meerwaarde zit er dan in? Hoe verhouden de Genkenaars zich tot de nieuwe verbinding? Welke rol hebben zij hierin te spelen? En wat met mijn rol als pedagoog binnen dit verbinden? Wat wil ik verbonden krijgen?